AKREDİTİF

Akreditif; dış ticaret işlemlerinde riskleri tek bir tarafa yüklemekten ziyade hem ithalatçının hem de ihracatçının menfaatlerini aynı anda korumaya çalışan ve her ikisine birden güvence sağlayan ödeme şekli olarak bilinir. 

Akreditifli işlemlerin ithalatçı ve ihracatçı firmalara sağladığı avantajları ve dezavantajları aşağıdaki başlıklar altında özetleyebiliriz.

İhracatçı Açısından Avantajları

• İhracatçı firma; Akreditif şartlarına uygun belgeleri ibraz ettiğinde ve Akreditifte istenen diğer ek şartları yerine getirdiğinde ithalatçı firmadan bağımsız olarak Amir Banka’nın ve eğer varsa Teyit Bankası’nın geri dönülemez ödeme taahhüdüne sahip olur.
• Akreditif şartlarına uygun belgeleri bankasına ibraz ettiği sürece; ithalatçının malı kabul etmeme ve ödememe risklerinden kurtulmuş olur. (Fraud işlemler karşısında ithalatçının mahkeme kararıyla ödemeyi durdurma talebi her zaman saklıdır.)
• Eğer akreditif teyitli açılmış ise amir banka ve ülkesinin risklerini bertaraf etmiş ve kendi ülkesindeki bir bankanın ödeme teminatını da almış olur.
• Mal Mukabili Ödeme ve Vesaik Mukabili Ödeme şekillerinde karşı karşıya kaldığı; malların ithalatçı tarafından kabul edilip edilmeyeceği veya ödemenin anlaşmaya varılan vadelerde ithalatçı firma tarafından yapılıp yapılmayacağı gibi belirsizlikler akreditifli işlemlerde yoktur. Akreditif şartlarına uygun belge ibrazında bulunduğunda ödemesini Amir Banka ve varsa Teyit Bankası’ndan alacağını bilir.
• Akreditif bir kez açıldıktan sonra; kendi rızası olmadan akreditifin iptal edilemeyeceğinden ve değiştirilemeyeceğinden, başka bir deyişle siparişin iptal edilmeyeceğinden veya fiyat indirimine gitmek için değişik yollarla baskı uygulanmayacağından emin olur.
• Vadeli bir akreditif söz konusu ise teyit bankası veya ihbar bankasından akreditifi teminat göstermek suretiyle finansman olanağı sağlayabilir.
• Akreditifli işlemlerinde bankalar işlemin bire bir içerisindedirler ve uluslararası kurallar çerçevesinde bir güven unsuru olarak hareket ederlerken, ödeme yükümlülüğüne de girerler.

İthalatçı Açısından Avantajları

• İthalatçı firma; ihracatçının akreditif şartlarına uygun belgeleri ibraz etmesiyle birlikte, malların akreditif şartlarında talep ettiği süreler içerisinde, talep ettiği tutarlarda yüklendiğinden ve malları gümrükten çekmesi için gerekli olan evrakların eksiksiz olarak eline geçeceğinden emin olur.
• Lehtar tarafından Akreditif şartlarına uygun belgeler ibraz edilmediği ve Akreditif şartlarında yer alan diğer ek şartlar yerine getirilmediği sürece; amir bankanın dolayısıyla kendisinin ödeme yapmak zorunda olmadığını bilir.
• Akreditifli işlemlerde bankalar işlemin bire bir içerisindedirler ve uluslararası kurallar çerçevesinde bir güven unsuru olarak hareket ederlerken, ödeme yükümlülüğüne de girerler.

İthalatçı ve İhracatçı Açısından Dezavantajları

• Akreditifli ödeme şekli diğer ödeme yöntemlerine göre daha karışıktır ve uzmanlık gerektirir.
• Banka masraf ve komisyonları diğer ödeme yöntemlerine göre daha yüksektir.
• İthalatçı firmanın akreditifi açtıracağı banka nezdinde kredi limiti bulundurması gerekir.